Καθώς ξεκινήσαμε να διανύουμε το δεύτερο εξάμηνο του 2025, οι επιχειρήσεις franchise αντιμετωπίζουν ένα περιβάλλον γεμάτο αντιθέσεις, από τη μια αυξημένες πιέσεις λόγω του συνεχιζόμενου πληθωρισμού και της ανησυχίας για τις διεθνείς συγκυρίες, και από την άλλη ένας δυναμισμός που βασίζεται στη δυναμική των επενδύσεων και των εξαγορών, την τεχνολογική προσαρμογή και την συγκρατημένη αισιοδοξία.

Το μοντέλο του franchising οριοθετεί ευνοϊκό πλαίσιο για την επιχειρηματικότητα

Σε μια αγορά με υψηλό ποσοστό αποτυχημένων προσπαθειών, το μοντέλο του franchising προσφέρει ένα στιβαρό πλαίσιο λειτουργίας και αυξημένες πιθανότητες βιωσιμότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως το 98,5% των καταστημάτων franchise παραμένουν ενεργά, την ώρα που το 50% των νέων ανεξάρτητων επιχειρήσεων αποτυγχάνουν μέσα στην πρώτη τριετία λειτουργίας τους.

Για τους franchisors, δηλαδή τις μητρικές εταιρείες που παραχωρούν τα δικαιώματα του brand και της λειτουργίας, το franchising αποτελεί ένα ισχυρό στρατηγικό εργαλείο ανάπτυξης. Το πλεονέκτημά του έγκειται στο ότι επιτρέπει την επέκταση του δικτύου με ελεγχόμενο ρίσκο και μειωμένες ανάγκες για ίδια κεφάλαια. Παράλληλα, διευκολύνει την ταχύτερη διείσδυση στην αγορά και επιτυγχάνει σημαντικές οικονομίες κλίμακας, χωρίς να απαιτείται μια πολυδάπανη ή υπερβολικά εκτεταμένη κεντρική οργάνωση. Οι franchisors μπορούν να εστιάζουν στη στρατηγική και την υποστήριξη του δικτύου, ενώ οι franchisees τους επικεντρώνονται στην καθημερινή λειτουργία των καταστημάτων.

Από την πλευρά των franchisees, δηλαδή των επιχειρηματιών που εντάσσονται σε ένα σύστημα franchise, το μοντέλο προσφέρει μια δομημένη και δοκιμασμένη επιχειρηματική πρόταση. Η είσοδος σε ένα σύστημα franchise σημαίνει ότι δεν ξεκινούν από το μηδέν, αλλά αξιοποιούν ένα ήδη επιτυχημένο concept, με καθιερωμένο brand, οργανωμένα εγχειρίδια λειτουργίας, συστήματα υποστήριξης και αρχική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση. Αυτά τα στοιχεία ενισχύουν την εμπιστοσύνη και τη δυνατότητα επιβίωσης ακόμη και σε δύσκολες οικονομικές συγκυρίες. Επιπλέον, η δομή του franchise είναι από τη φύση της προσαρμοστική, επιτρέποντας στα καταστήματα να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις μεταβαλλόμενες καταναλωτικές ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της τοπικής αγοράς.

Ο κλάδος του franchising στην Ελλάδα έχει σημειώσει αξιόλογη πορεία και σταθερή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Σήμερα λειτουργούν 360+ ενεργά συστήματα franchise, σε σύνολο περίπου 500 επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το μοντέλο είτε ως κύρια είτε ως συμπληρωματική στρατηγική επέκτασης. Η αύξηση κατά 12% των ενεργών συστημάτων την τελευταία δεκαετία είναι ενδεικτική του συνεχούς επενδυτικού ενδιαφέροντος, παρά τις οικονομικές αναταράξεις που έχουν επηρεάσει την ελληνική αγορά στο σύνολό της.

Η δυναμική του κλάδου αποτυπώνεται και στον συνολικό αριθμό των σημείων πώλησης που δραστηριοποιούνται με τη μορφή franchise, είτε πρόκειται για καταστήματα, είτε για shop-in-a-shop ή corner concepts. Υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 17.000 επιχειρήσεις, γεγονός που μεταφράζεται σε διείσδυση της τάξης του 7,5% στην ελληνική αγορά. Παράλληλα, το franchising συνεισφέρει καθοριστικά στην εθνική οικονομία, με εκτιμώμενη προστιθέμενη αξία περίπου 5,9 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η οικονομική αποδοτικότητα του μοντέλου ενισχύεται από τον μέσο ετήσιο τζίρο των franchise μονάδων, ο οποίος αγγίζει τις 350.000 ευρώ. Το ποσό αυτό, σε συνδυασμό με την υψηλή διατηρησιμότητα των καταστημάτων, υποδηλώνει ότι οι επιχειρήσεις franchise είναι σε θέση να δημιουργήσουν σταθερό εισόδημα, ενισχύοντας ταυτόχρονα την απασχόληση και την τοπική οικονομία. Αντίθετα, τα στοιχεία για τις ανεξάρτητες επιχειρήσεις είναι αποθαρρυντικά: επτά στις δέκα πολύ μικρές επιχειρήσεις επιβιώνουν μόλις για δύο χρόνια, ενώ οι μισές κλείνουν εντός της τριετίας.

Η σύγκριση αυτή επιβεβαιώνει ότι το franchise, ως μορφή οργανωμένης επιχειρηματικότητας, παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι της ανεξάρτητης δραστηριότητας. Με υψηλό ποσοστό επιτυχίας, περιορισμένο επιχειρηματικό ρίσκο και δομημένη υποστήριξη, το μοντέλο παραμένει επίκαιρο, ελκυστικό και, κυρίως, ανθεκτικό. Σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από μεταβλητότητα, η ανάγκη για ασφάλεια, καθοδήγηση και βιωσιμότητα καθιστά το franchising μια ολοένα και πιο ιδανική επιλογή για τον σύγχρονο επιχειρηματία.

Ο πληθωρισμός οδηγεί σε συμπίεση κερδοφορίας και εσόδων

Το  μεγάλο στοίχημα παραμένει ο πληθωρισμός, που πιέζει τα περιθώρια, αναγκάζει ανατιμήσεις και επηρεάζει τη ζήτηση. Σχεδόν 40% των franchisees αναφέρει τον  πληθωρισμό ως τη μεγαλύτερη απειλή για την ανάπτυξη. Επιπλέον, τα αυξημένα μισθώματα και η δυσκολία εξεύρεσης και κατάλληλων, οικονομικών εμπορικών χώρων, ιδίως σε αστικά κέντρα, αποτελούν σημαντικά εμπόδια για την ανάπτυξη. Άλλες προκλήσεις περιλαμβάνουν:

• Συμπίεση της καταναλωτικής δαπάνης, λόγω πληθωρισμού
• Μείωση κερδοφορίας λόγω υψηλού κόστους ενέργειας και πρώτων υλών
• Πολυπλοκότητα στη νομοθεσία και κανονιστική συμμόρφωση (ειδικά με νέα συστήματα όπως η ηλεκτρονική κάρτα ασφάλισης)
• Σε τουριστικές περιοχές, η εποχικότητα οδηγεί συχνά σε αστάθεια στα έσοδα

Αυξάνονται οι επενδύσεις για τεχνολογική μετάβαση και καινοτομία

Ίσως η πιο σημαντική τάση στο ελληνικό franchise για το 2025 αφορά στις αυξανόμενες επενδύσεις και στην εστίαση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, με το 75% των δικαιοπάροχων να σκοπεύουν να αυξήσουν σημαντικά δαπάνες, όπως:

• Chatbots / AI-based βοηθοί πελατών, που βελτιώνουν την εμπειρία και μειώνουν τα λειτουργικά κόστη
• VR / IoT εφαρμογές: ψηφιακές περιηγήσεις, παρακολούθηση εξοπλισμού και προληπτική συντήρηση
• Digital kiosks, online παραγγελιοληψία και αυτοματοποίηση, που προωθούν ελαχιστοποίηση προσωπικού και αύξηση αποδοτικότητας

Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο τομέας της υγείας και ευεξίας αναδεικνύεται ως ένας δυνατός κλάδος ανάπτυξης, με franchise όπως boutique fitness studios, υπηρεσίες life coaching, wellness κ.ά. να κερδίζουν έδαφος.

Η, δε, περιβαλλοντική βιωσιμότητα συγκεντρώνει επίσης το ενδιαφέρον, καθώς αποτελεί πλέον επιχειρηματική αναγκαιότητα.

Οι χαμηλές επενδύσεις στο προσκήνιο

Στην Ελλάδα, οι υφιστάμενοι franchisees είναι θετικοί σε επενδύσεις, με στόχο να μειώσουν το κόστος λειτουργίας και να αυξήσουν τις αποδόσεις. Οι, δε, υποψήφιοι νέοι επιχειρηματίες εστιάζουν σε προτάσεις με χαμηλότερο κόστος εκκίνησης, δηλ. κάτω των 50 χιλ. Ευρώ.

Είναι σαφές ότι ένα σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων franchise προσαρμόζει την επιχειρησιακή του στρατηγική:

• Επένδυση σε digital λύσεις, όπως kiosks, e‑commerce, delivery πλατφόρμες
• Βελτίωση του supply chain, και outsourcing κρίσιμων λειτουργιών
• Στρατηγικές συνεργασίες για εκπαίδευση, branding και οργάνωση (BFL μοντέλα, pop‑up μονάδες)

Παρά τις προκλήσεις επικρατεί αισιοδοξία

Στην Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες, το αίσθημα μεταξύ των δικαιοδόχων είναι σαφώς αισιόδοξο. Το 67% δηλώνει ικανοποιημένο και επιθυμεί να συνεχίσει την ανάπτυξη εντός δικτύου. Οι περισσότεροι θεωρούν την επιχειρηματική αυτή μορφή σταθερή και αξιόπιστη, ακόμη και σε περιόδους ύφεσης.

Οι franchisees ανταποκρίνονται στις προκλήσεις με ευελιξία, διαφοροποίηση και μέτριες προς χαμηλές επενδύσεις σε τεχνολογία και βιώσιμες πρακτικές.

Στρατηγική ωριμότητα και ανθεκτικότητα

Το δεύτερο εξάμηνο του 2025, το franchising στην Ελλάδα δείχνει ένα προφίλ ώριμο κι ανθεκτικό. Οι βασικοί άξονες που θα ορίσουν την πορεία του κλάδου είναι:

• Ψηφιακός μετασχηματισμός (AI, VR, kiosks, delivery)
• Επιλογή ευέλικτων, μικρών επιχειρηματικών σχημάτων (micro‑franchising)
• Βιώσιμες επενδύσεις (ESG) για πιο καινοτόμα και «πράσινα» franchise concepts
• Διαχείριση κόστους μέσω outsourcing και αποδοτικών logistics
• Στρατηγικές συνεργασίες, εξαγορές, οικονομίες κλίμακος, omnichannel στρατηγικές

Παρά τις συνεχείς οικονομικές πιέσεις (πληθωρισμός, μισθώματα, ενέργεια), οι ελληνικές επιχειρήσεις franchise παρουσιάζουν στρατηγική ωριμότητα. Η ευελιξία, οι τεχνολογικές επενδύσεις και η αισιοδοξία αποτελούν τη βάση για να γράψουν τη δική τους επιτυχημένη πορεία.

Το franchising αποτελεί ένα από τα πιο αξιόπιστα μοντέλα επιχειρηματικής δραστηριοποίησης, προσφέροντας χαμηλότερο ρίσκο και σημαντικά αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας για όσους επιδιώκουν δυναμική είσοδο στην αγορά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ FRANCHISE

Το ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ FRANCHISE, ο φορέας αποτύπωσης του κλάδου του franchise, ξεκίνησε τις δραστηριότητές του μέσω κλαδικών ερευνών το 1998, από το περιοδικό FRANCHISE BUSINESS.

Οι έρευνες που διενεργεί βασίζονται τόσο στη μελέτη στατιστικών στοιχείων, όσο και σε συνεντεύξεις με επιχειρηματίες και διευθυντές ανάπτυξης 40+ δικαιοπαρόχων εταιρειών. Το ανωτέρω δείγμα αντιστοιχεί στο 12% των αλυσίδων που έχουν υιοθετήσει το franchise ως κύρια στρατηγική ανάπτυξης και συμπεριλαμβάνονται στη βάση του Franchise.GR, οι οποίες και προσδιορίζουν λόγω του μεγέθους τους (πλήθος καταστημάτων και ενοποιημένος κύκλος εργασιών) άνω του 50% του κλάδου.