Έχοντας πλέον διανύσει το πρώτο τρίμηνο του 2018, η ζήτηση για franchising εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα δυνατή, όπως άλλωστε δείχνουν τόσο τα στατιστικά επισκεψιμότητας των Franchise.GR και Franchising.GR, όσο και η πρόσφατη διοργάνωση της 20ης Έκθεσης ΚΕΜ Franchise, όπου σημειώθηκε σημαντική αύξηση της επισκεψιμότητας σε σχέση με πέρσι.
Επιχειρηματικότητα ανάγκης
Ένα κύριο χαρακτηριστικό της αγοράς αφορά στην επιχειρηματικότητα εξ ανάγκης, δηλ. στην ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας λόγω έλλειψης άλλων επιλογών εργασίας ή/και δυσαρέσκειας των ενδιαφερομένων με την υπάρχουσα απασχόλησή τους. Σύμφωνα, δε, με έρευνα του ΙΟΒΕ, η ελληνική επιχειρηματικότητα που κινητοποιείται για τον εντοπισμό ευκαιριών (30,5%) κινείται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο όρο διεθνώς (54,9%), ενώ αντίθετα, το ποσοστό των ατόμων που εισέρχονται στον επιχειρηματικό στίβο λόγω ανάγκης (43,6%) κινείται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα συγκριτικά με τον μέσο όρο άλλων χωρών (23,9%). Έτσι, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της κατάταξης μελών της Ε.Ε. σε όρους επιχειρηματικότητας ευκαιρίας και στην πρώτη θέση της κατάταξης όσον αφορά την επιχειρηματικότητα ανάγκης.
Συμπίεση αρχικών επενδύσεων και χρηματοδοτήσεις
Όσο αφορά τους franchisors, όπως αναφέραμε και σε πρόσφατη συνέντευξή μας στην εφημερίδα REAL, οι αρχικές επενδύσεις στο franchising έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία έτη, σε ποσοστό 25% με 50%, λόγω της προσπάθειας των μητρικών εταιρειών να συμπιέσουν το κόστος επένδυσης και να ενισχύσουν τα αναπτυξιακά πλάνα τους, και κυρίως λόγω της ύφεσης στον κλάδο των κατασκευών που οδήγησε τις κατασκευαστικές εταιρείες σε ανταγωνιστικότερες εμπορικές πολιτικές. Επιπλέον, τα entry fees έχουν, επίσης μειωθεί, με πάρα πολλές αλυσίδες να έχουν ακόμα και μηδενικά entry fees, με μέγιστο «ανεκτό από την αγορά» ποσό τα 30 χιλ. Ευρώ. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τα royalties, τα οποία έχουν σε αρκετές περιπτώσεις μηδενισθεί, σχεδόν πάντα όταν η μητρική εταιρεία προμηθεύει τα καταστήματα (π.χ. Coffee Island, Coffee Lab), σε συνδυασμό ενίοτε και με τροφοδοσία με το σύστημα της παρακαταθήκης (π.χ. Funky Buddha και γενικότερα στον κλάδο της ένδυσης), αλλά και αντικατασταθεί με μια ελάχιστη μηνιαία συνδρομή.
Επιπλέον, δυνατές δικαιοπάροχες εταιρείες, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος και η Γρηγόρης, ενισχύουν τις επιχειρηματικές προτάσεις τους παρέχοντας στους ενδιαφερόμενους χρηματοδότηση της αρχικής επένδυσης, δηλ. σημαντικές διευκολύνσεις αναφορικά με την αποπληρωμή αυτής.
Τάσεις 2018
Όσο αφορά τις γενικότερες τάσεις της αγοράς σημειώνουμε μερικές παρατηρήσεις που σηματοδοτούν την εξέλιξη του franchising εντός του 2018:
-
Συνεχίζεται η ανάπτυξη της Μικρής Εστίασης, τόσο με νέα concepts στην καφεστίαση, όσο και με δυνατά ή/και διαφοροποιημένα concepts πέρα από τα στενά όρια του καφέ, όπως σε ξηρούς καρπούς (π.χ. Core nuts bar), κουλούρια (π.χ. Κουλουράδες, Koulour – Koulour), παγωτό (π.χ. Bufala gelato) κ.ά.
-
Το τρίτο κύμα του καφέ αποκτά άλλη μια διάσταση, αυτή του καβουρδίσματος εντός του καταστήματος, με δυνατό εκπρόσωπο της νέας τάσης τα Coffee Dive.
-
Επιπλέον, αρκετές αλυσίδες ξεκινούν την ανάπτυξή τους προερχόμενες από την παραγωγή / χονδρική όπως τα Cultivos – by TAF, El Greco – by Da Vinci και Rectus – by Coffeexperts, αλλά και από το χώρο του θεάματος όπως τα Tonis Playz του Τόνι Σφήνος.
-
Οι δυνατοί παίχτες γίνονται ακόμα πιο δυνατοί και εδραιώνουν την θέση τους, μέσω rebranding και διαφημίσεων όχι μόνο σε social media, αλλά και στα παραδοσιακά κανάλια δηλ. τηλεόραση, ραδιόφωνο, outdoor (ΑΒ Βασιλόπουλος, Γρηγόρης, Coffee Island, Coffee Lab, Goody’s κ.ά.)
-
Το, δε, ελληνικό franchise δίνει το δυναμικό παρόν και στα European Business Awards 2018, με το franchising να δίνει παρόν με τις ΑΒ Βασιλόπουλος, Γρηγόρης, Coffee Island, κα τα τρία σήματα του ομίλου today Today Stores, Today's Delicious Stores και Todailicious.
-
Ενισχύοντας την ανωτέρω θέση μας για την επιχειρηματικότητα εξ ανάγκης, η AVIN και η SHELL προτείνουν έναντι μιας χρηματικής εγγύησης την διαχείριση υφισταμένου πρατηρίου με μισθό και bonus, μια πρακτική που εξασφαλίζει μια σίγουρη θέση εργασίας με προοπτικές περαιτέρω κερδών.
-
Ορισμένες τάσεις που έδειξαν θετικά σημάδια ανάπτυξης το 2016 και το 2017, στον κλάδο της ομορφιάς – ευεξίας καταρρακώθηκαν λόγω αδυναμίας εναρμόνισης με τις νομοθετικές διατάξεις και αντιδράσεων από επαγγελματίες της υγείας.
-
Παρατηρείται ενίσχυση του κλάδου του fitness, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ανάπτυξη των ALTERLIFE, που στηρίζονται στο group personal.
-
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο βρήκε και πάλι τον δρόμο του, μετά την επιβολή φόρου στα 10ml νικοτινούχα σκευάσματα και συνεχίζει σταθερή ανάπτυξη, με κυρίαρχες πλέον αλυσίδες τις NOBACCO και ALTER EGO.
-
Νέοι κλάδοι με καινοτομικά χαρακτηριστικά, πέρα από την εστίαση και την παραδοσιακή λιανική, υιοθετούν το franchising για την ανάπτυξή τους, π.χ. ο κλάδος της υγραεριοκίνησης και αεριοκίνησης με την Autogas Tsopelogiannis, τα προϊόντα βιομηχανικής κάνναβης - CBD με την Hempoil, οι επισκευές κινητών και φορητών υπολογιστών με την iRED.
Ωστόσο, πέρα από την αρχική ανάπτυξη υπάρχει και το θέμα της εδραίωσης και της συνέχειας, που επιτυγχάνεται μέσω τόσο ικανής στρατηγικής, όσο και δέσμευσης σε αυτήν, ώστε να διατηρηθεί η υψηλή ποιότητα και εξυπηρέτηση και το concept να παραμένει επίκαιρο και καινοτόμο. Όταν τα καταστήματα βγάζουν εικόνα εγκατάλειψης, χωρίς ανανεώσεις στην εικόνα τους και στα προϊόντα τους, όταν χάνεται ο έλεγχος της ποιότητας, όταν δεν υπάρχει ίχνος καινοτομίας, τότε το concept θεωρείται ξεπερασμένο και σε συνδυασμό με τα υψηλά λειτουργικά κόστη και τη μείωση της καταναλωτικής δύναμης οδηγούμαστε σε συνεχή συρρίκνωση.
Επιπλέον, παρατηρείται πληθώρα νέων προτάσεων franchise χωρίς πιλοτικό κατάστημα (ή μόνο με ένα), κάτι που ενίοτε είναι δυνατό και αποδεκτό βάση συγκεκριμένων προδιαγραφών και προαπαιτουμένων, αλλά σε γενικές γραμμές είναι μάλλον επικίνδυνο όχι μόνο για τους franchisees, αλλά και για τον θεσμό. Γεγονός που σε συνδυασμό με «αθέμιτες» πρακτικές δραστηριοποίησης π.χ. μέσω βουλγάρικων εταιρειών και μέσω αχυρανθρώπων θέτουν σε κίνδυνο την φήμη και εδραίωση του πλέον δυνατού θεσμού για την επιχειρηματικότητα και της πλέον αποτελεσματικής στρατηγικής ανάπτυξης.
Σε αυτό το διττό πλαίσιο της προστασίας και της ενίσχυσης του franchising, δραστηριοποιείται το Franchising.GR παρουσιάζοντας τις επιχειρηματικές προτάσεις franchise με τα πλέον ενημερωμένα στοιχεία.